Trong không khí rộn ràng kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2025), ngành Hóa chất Việt Nam tổ chức lễ kỷ niệm trang trọng tại không gian văn hóa Hồ Hoàn Kiếm – trái tim của Thủ đô. Đây là dịp để hàng vạn cán bộ, công nhân viên ngành Hóa chất cùng nhân dân bày tỏ lòng biết ơn vô hạn đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh – vị lãnh tụ thiên tài, Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới. Như lời Điếu văn tại lễ tang Bác năm xưa từng khẳng định: “Dân tộc ta, nhân dân ta, non sông đất nước ta đã sinh ra Hồ Chủ tịch, người anh hùng dân tộc vĩ đại, và chính Người đã làm rạng rỡ dân tộc ta, nhân dân ta, non sông đất nước ta”. Cuộc đời 79 mùa Xuân của Người chính là biểu tượng cao đẹp của chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam – di sản tinh thần vô giá dẫn lối cho công cuộc dựng xây và phát triển đất nước.

Ký ức về Người

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành sự quan tâm sâu sắc đến sự nghiệp phát triển công nghiệp nước nhà, trong đó có ngành công nghiệp Hóa chất non trẻ những năm kháng chiến và xây dựng xã hội chủ nghĩa. Những lời dạy và tấm gương của Người là hành trang quý báu để các thế hệ cán bộ công nhân viên ngành Hóa chất phấn đấu noi theo. Đặc biệt, trong giai đoạn cuối những năm 1950 đầu 1960, Bác Hồ đã năm lần trực tiếp đến thăm các đơn vị tiêu biểu của ngành Hóa chất, để lại những ký ức thiêng liêng và bài học sâu sắc về tinh thần lao động, sáng tạo cho hậu thế:

1. Ngày 23/9/1958: Bác đến thăm công nhân mỏ Apatit Lào Cai (nay là Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam).

2. Ngày 13/4/1959: Bác đến thăm và nói chuyện với công nhân xây dựng Khu công nghiệp Việt Trì (nay là Công ty Cổ phần Hóa chất Việt Trì).

3. Năm 1960: Bác đến thăm Nhà máy Xà phòng (nay là Công ty Cổ phần Xà phòng Hà Nội).

4. Ngày 26/01/1961: Bác đến thăm Nhà máy Cao su Sao Vàng (nay là Công ty Cổ phần Cao su Sao Vàng).

5. Ngày 19/8/1962: Bác đến thăm Nhà máy Supe Phốt phát Lâm Thao (nay là Công ty Cổ phần Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao).

Những lần Bác Hồ về thăm không chỉ thể hiện tình cảm và sự quan tâm đặc biệt của Người đối với ngành hóa chất, mà còn nhắc nhở chúng ta hôm nay phải không ngừng đổi mới, làm chủ khoa học công nghệ, nâng cao năng suất lao động và chất lượng sản phẩm, góp phần xây dựng nền công nghiệp độc lập, tự cường, phát triển bền vững. Lời căn dặn ấy đã trở thành kim chỉ nam cho biết bao thế hệ cán bộ công nhân ngành Hóa chất, tiếp thêm động lực để họ vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ, từng bước xây dựng nền móng vững chắc cho ngành công nghiệp hóa chất Việt Nam.

Niềm tin hôm nay

Từ những năm tháng chiến tranh thiếu thốn “khởi đầu từ đôi bàn tay và khối óc” của lớp cha anh đi trước, ngành Hóa chất Việt Nam đã vươn mình mạnh mẽ, đồng hành cùng sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước suốt hơn nửa thế kỷ qua. Đúng như khẳng định của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, công nghiệp hóa chất là một ngành công nghiệp nền tảng quan trọng trong nền kinh tế quốc gia. Đến nay, ngành đã trở thành trụ cột vững chắc của công nghiệp Việt Nam, đóng góp những thành tựu to lớn cho nền kinh tế. Theo số liệu của Bộ Công Thương, ngành Hóa chất hiện nay đóng góp khoảng 10-11% giá trị GDP công nghiệp cả nước, sử dụng gần 10% lực lượng lao động công nghiệp, với năng suất lao động cao hơn mức trung bình ngành 1,36 lần nhờ đẩy mạnh tự động hóa.

Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (VINACHEM) – đơn vị chủ lực của ngành – tự hào là đầu tàu dẫn dắt sự phát triển của công nghiệp hóa chất nước nhà. Từ những nhà máy phân bón, xà phòng thủ công ngày đầu, đến nay Vinachem đã xây dựng được mạng lưới 34 đơn vị thành viên trải dài khắp cả nước, hoạt động đa dạng trên hầu hết các lĩnh vực trọng yếu của hóa chất: sản xuất và kinh doanh phân bón, thuốc bảo vệ thực vật; khai thác và chế biến khoáng sản làm nguyên liệu cho phân bón và hóa chất; sản xuất cao su kỹ thuật; sản xuất hóa chất cơ bản và hóa chất tiêu dùng; sản xuất điện hóa như pin và ắc quy. Các doanh nghiệp trong Tập đoàn đều làm chủ công nghệ, cho ra đời nhiều sản phẩm chất lượng cao, đáp ứng tốt nhu cầu trong nước và xuất khẩu đi hơn 70 quốc gia trên thế giới. Nhờ mở rộng thị trường và đa dạng hóa sản phẩm, doanh thu toàn Tập đoàn đạt trên 50.000 tỷ đồng mỗi năm, nộp ngân sách Nhà nước trên 2.000 tỷ đồng. Với những đóng góp đó, ngành Hóa chất đã vinh dự được Đảng và Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý, trong đó có Huân chương Hồ Chí Minh (hai lần), Huân chương Độc lập hạng Nhất và Huân chương Lao động hạng Nhất. Đây chính là niềm tự hào và cũng là động lực để tập thể người lao động ngành Hóa chất tiếp tục phấn đấu, giữ vững niềm tin mà Bác Hồ đã gửi gắm.

Hướng tới tương lai xanh

Bước vào giai đoạn phát triển mới, đất nước đang đứng trước những yêu cầu và thách thức toàn cầu về bảo vệ môi trường, giảm phát thải khí nhà kính, sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả và chuyển đổi số mạnh mẽ. Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh tại lễ kỷ niệm 55 năm ngành Hóa chất rằng: “Phải chú trọng đầu tư phát triển để tận dụng các cơ hội mới, nhất là trong xu thế chuyển đổi năng lượng, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và phát triển bền vững”. Lời chỉ đạo đó đã được ngành Hóa chất quán triệt sâu sắc, cụ thể hóa thành chương trình hành động với tầm nhìn dài hạn. Vinachem hiện đã xây dựng Chiến lược phát triển đến năm 2030, tầm nhìn 2040, xác định rõ yêu cầu chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ phát triển theo chiều rộng sang chiều sâu, từ chạy theo sản lượng sang chú trọng chất lượng – hiệu quả – bền vững. Toàn ngành tập trung đầu tư chiều sâu, tái cấu trúc công nghệ sản xuất, kiểm soát chặt chẽ phát thải, sử dụng tiết kiệm năng lượng và từng bước thay thế nguyên liệu hóa chất truyền thống bằng nguyên liệu tái chế, tái tạo.

Cụ thể, Tập đoàn đặt mục tiêu tăng dần tỷ lệ năng lượng tái tạo trong tổng tiêu thụ năng lượng lên 5-10% vào năm 2030 và 20-30% vào năm 2050; đồng thời phấn đấu tiết kiệm 1-2% mức tiêu hao tài nguyên, nhiên liệu sản xuất giai đoạn 2025-2030 và giảm 5-10% mức tiêu hao vào năm 2050. Những nỗ lực này nhằm góp phần tích cực vào việc thực hiện cam kết của Chính phủ Việt Nam tại Hội nghị COP26 về mục tiêu đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Song song với quá trình “xanh hóa” sản xuất, chuyển đổi số cũng trở thành trụ cột quan trọng trong chiến lược phát triển của ngành. Mới đây, Vinachem đã chính thức đưa vào vận hành sàn thương mại điện tử VINACHEMMART – bước tiến chiến lược giúp người tiêu dùng dễ dàng tiếp cận các sản phẩm hóa chất Việt Nam trên môi trường số, đồng thời giúp Tập đoàn xây dựng cơ sở dữ liệu lớn để nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng. Đây là sàn thương mại điện tử chuyên biệt đầu tiên của ngành hóa chất Việt Nam, do doanh nghiệp Nhà nước phát triển và được Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) bảo trợ. Hiện ứng dụng VINACHEMMART đã có trên các kho ứng dụng di động (iOS, Android) cũng như website, sẵn sàng kết nối hệ sinh thái tiêu dùng số trong lĩnh vực hóa chất.

Đặc biệt, nhân dịp kỷ niệm năm nay, Vinachem còn ra mắt bộ sản phẩm hàng tiêu dùng mang thương hiệu VINACHEM – thành quả kết tinh từ thế mạnh của 8 đơn vị thành viên, bao gồm 3 nhóm sản phẩm chính: hóa phẩm gia dụng, pin – ắc quy và săm lốp (lốp xe). Tất cả các sản phẩm này đều được sản xuất trên dây chuyền công nghệ hiện đại, đạt tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo an toàn, hiệu quả và có giá thành hợp lý, thân thiện với người tiêu dùng. Việc xây dựng thương hiệu tiêu dùng VINACHEM không chỉ mở ra hướng đi mới cho Tập đoàn trong việc đa dạng hóa sản phẩm, mà còn thể hiện rõ quyết tâm hội nhập và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường nội địa lẫn quốc tế. Vinachem cam kết tăng cường hợp tác với các tập đoàn, tổ chức tài chính, viện nghiên cứu, trường đại học và đối tác trong và ngoài nước, tiếp tục hoàn thiện hệ sinh thái hóa chất hiện đại, đóng góp vào mục tiêu công nghiệp xanh, chuyển đổi số và hội nhập toàn diện của đất nước.

Những hành động cụ thể và mạnh mẽ nói trên cũng chính là sự hưởng ứng thiết thực Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, khơi dậy tinh thần tự hào dân tộc, thúc đẩy tiêu dùng nội địa và định vị thương hiệu hàng Việt trong kỷ nguyên hội nhập. Trên nền tảng những ký ức về Bác Hồ kính yêu và niềm tin vững chắc hôm nay, ngành Hóa chất Việt Nam đang vững bước hướng tới tương lai xanh – một tương lai phát triển bền vững, hiện đại và đầy triển vọng, xứng đáng với tâm nguyện và lời dạy của Người năm xưa.